25 майыште писатель, поэт, туныктышо, тале спортсмен Владимир Григорьевич Смирновын шочмыжлан 70 ий темеш. Тудын лӱмжӧ районышто веле огыл, пӱтынь республикылан сайын палыме. Марий сылнымутым пагалыше-влак тудым утларакшым Сэмэҥер псевдоним дене палат.
Чаманен каласаш логалеш, талантан, тӱрлӧ шӧрынан айдемын ӱмыржӧ кум ий ончыч вучыдымын кӱрылтын. Но илышыште поро кышам кодышо еҥ тунемшыже-влакын, марий сылнымутым лудшо, спортым йӧратыше-влакын ушыштышт, чоныштышт ила да илаш тӱҥалеш.
Владимир Смирнов-Сэмэ-ҥерын произведенийже-влак куд книга дене савыкталт лектыныт: "Кок гана кокыт" (йоча ойлымаш-влак), "Йылмыдыме" Йыва" (повесть да ойлымаш-влак), "Вученат, да тольым" (ойлымаш сборник), "Пытартыш пионер" (повесть), "Михаил Лебедев" (документальный повесть) да "Йӧратен мошташ" (почеламут сборник). Автор шке возымаштыже ялысе илышын шере-кочыжым, айдемын чон шижмашыжым, койышыжым, илыш умылымашыжым, еҥ кокласе кылын пӱсӧ могыржым тачысе илы-шын йодышыжо семын тарватен, лудшым шонкалаш тарата.
Кызыт "Леве йӱр деч вара" романже печатьыш ямдылалтеш.
Шочын Владимир Смирнов марла лыжган йоҥгышо Эсменесола ялыште. "Эр шошо гыч тӱҥалын, мотор шыже пагыт марте садер помыш лоҥышто ялын шке шотан илыш йогынжо эртен, - возен автор "Йӧратен мошташ" книгажын ончылмутыштыжо. - ...Юзо моторлыкшо дене сымыстарыше изи ялым эҥер яндар канде тасма ӧндалтыш дене шыматен йорта... Толыныт кугезе-шамыч ты кундемышке, пӧртым шынденыт. Илемым "Сэмэнэй" манын лӱмденыт. Кодшо курымысо кумлымшо ийлаште колхоз-шамычым чумыраш тӱҥалыныт. Район гыч уполномоченный толын коштын.
- Кушко кает? - иктажше тудын деч йодын.
- Куржшо эҥер воктенысе ялыш, - марий йылмылан пӧкмек еҥет вашештен.
Тыге ялемын вес лӱмжӧ лектын - Куршенер".
Кок ял лӱм гыч лектын марий прозаикын псевдонимже - Сэмэҥер.
2005 ий гыч Владимир Смирнов-Сэмэҥер - Россий Писатель ушем член.
"Тудын пашаже лирик шӱлышан, - возен Юрий Галютин-Ялзак "Вученат, да тольым" книган ончылмутыштыжо. -
...Кызытсе ял илыш йогыным шижын, тудын ончыкылыкшо шотышто коляна. Вара илышын тӱрлӧ лончыла гоч эртыше йӧратымашат тудын воштончышыш сӱретлалтмыла почылтеш. Эше кажне ойлымаш герой авторын шӱм-чон шижмашыж гоч эрта да келгын шонкалаш тарата".
Владимир Смирновын Совет Ушем Герой М.В. Лебедевым шарныме лӱмеш "Михаил Лебедев" повестьше посна книга дене 2013 ийыште савыкталтын, а тиддеч ик ий ончыч "Ончыко" журналыште печатлалтын. Повестьыште лудшылан Михаил Лебедевын сар корныжо почылтеш. Повесть пӱтынек Немда кыдалаш школысо А.М. Тереховын вуйлатыме турист-краевед-влакын погымо документ материал негызеш чоҥалтын. Теве кузе тидын нерген Анатолий Меркурьевич шарналта:
- Немда школышто пашам ыштымыж годым Владимир Григорьевич Боевой чап залым оформитлаш полшен. Тиде эше 1976 ийыште лийын. М.Лебедевын фронтовой корныштыжо южо вере чын огыл ончыктымо факт-влак улыт, рушла манаш гын, расхождений. Тунамак Владимир Григорьевич тиде экшыкым тӧрлаш шонен, Михаил Лебедев нерген документальный повестьым возаш кумылжо лектын. Герой нерген тылеч ончыч Борис Данилов "Миша-артиллерист" художественный повестьым возен. Война тӱҥалмылан Лебедев кушто лийын, тидын нерген автор пален огыл, сандене икымше олажым тудо шке гыч шонен возен. Владимир Григорьевич дене ваш кутырен, кажне эпизодшым лончылен, посна глава дене чумыренна. Повестьым возаш шонымашыже ончычак лийын гынат, произведенийым тудо кӱчык жапыште, ик ий наре, возен. Повестьыш документ материалла гыч ужаш-влак пурталтыныт.
Тыгак Владимир Григорьевич - "Обратный словарь марийского языка" мутерын да "Новоторъяльский район" книган соавторжо.
Каласаш кӱ-леш, Владимир Григорьевич талантан сӱретче, оформитель лийын. "Йӧратен мошташ" книгаште авторын автопортретшым вераҥдыме.
1972 ийыште Марий кугыжаныш пединститутын историко-филологический факультетым тунем лекмек, Владимир Григорьевич Немда школышто руш йылме да литературым туныктен, Кугу Лумарий школышто руш, марий йылме да литературым, физкультур урок-влакым вӱден, школ вуйлатыше лийын. 1983 ийыште "Калык просвещенийын отличникше" лӱмым сулен налын. 1985 ийыште тудын лӱмжым У Торъял районын Почёт книгашкыже пуртымо. 2005 ийыште "У Торъял районын эн сай туныктышыжо" почётан лӱмым сулен налын, марий йылме кабинетше республикысе кӱкшытан конкурсышто кумшо верыш лектын.
Туныктышо кугу тӱткышым талантан тунемше-влаклан ойырен. Урок ден урок деч варасе занятийлаште нунын шинчымашыштым келгемдаш тӱр-лӧ йӧным кучылтын: йоча-влак дене пырля пырдыжгазетым, шке кид дене возымо книгам луктыныт, тӱрлӧ модыш да оҥай мероприятий-влакым эртареныт, спектакль-влакым шындылыныт. Тунемше-влакын марий йылме дене возымо заметкышт чӱчкыдын "Ямде лий", "Марий Эл", "Ялысе увер" газетлаште, "Ончыко" журналыште савыкталтыныт.
Владимир Григорьевич спорт дене пеҥгыде кылым кучен, тунемшыже-влакымат спорт деке шӱмаҥден. "Ялысе увер" газетын эртарыме легкоатлетический таҥасымаште эреак сеҥышыш лектын. Районын чапшым республика кӱкшытан таҥасымашлаште арален, республика деч ӧр-дыжтат шуко вере соревнованийлаште шкенжым терген. Армийыште служитлымыж годым куржталмаш дене Чехословакийын чемпионжо лийын.
80-ше ийлаште физкультурым туныктымыж годым ече дене районысо таҥасымаште тунемшыже-влак эре ончыл верыш лектыныт. Ечым чиенак моло районлаш соревнованийыш коштыныт.
Тыгак тудо виян шахматист лийын. Шукерте огыл Кугу Лумарий кундемыште В.Г. Смирнов лӱмеш шахмат дене турнир эртыш.
- Илышыште Владимир Григорьевич родо-тукымжылан веле огыл, пошкудыжлан, тунемшыже-влаклан кеч-могай жапыште полыш кидым шуялташ ямде улшо айдеме лийын, - шарналта тукым шӱжарже Лиана Сидоркина.
Шочмо кундемжым, калыкшым моктышо, пӱртӱсым йӧратыше, тудым келгын умылышо поэт, писательын эше ятыр произведенийже книгаш пурталтде кодын, возаш тӱ-ҥалме романжат мучашлалтын огыл. Владимир Сэмэҥерын ончыкылык ыштышаш пашаже, шонымашыже кӱжгӧ лийын...